لایههای ماسک تنفسی حاوی نانوالیاف
تفاوت ماسکهای FFP2, N95 با نانوالیاف در مکانیزم به داماندازی ذرات این دو ماسک است. از مشکلات اصلی ماسکهای تنفسی N95 یا FFP2 و بالاتر، مکانیزم فیلتراسیون ذرات آنها است. ذرات معلق در هوا توسط ماسکهای تنفسی با مکانیزم الکترواستاتیک به دام میافتند. حال بار الکترواستاتیک فیلتر ماسکها به سرعت در تماس با مایعات یا رطوبت موجود در هوا تخلیه میشود. همین امر باعث کاهش راندمان فیلتراسیون در ماسک میشود. به همین دلیل فرد استفاه کننده باید هر ۳۰ دقیقه ماسک خود را بردارد تا رطوبت موجود در ماسک خشک شود. با خشک شدن ماسک سطح راندمان مجدد افزایش پیدا میکند. برخی تولیدکنندگان ماسکهای تنفسی این معضل را با اضافه کردن یک لایه کربن فعال برطرف میکنند. این لایه رطوبت را جذب میکند و باعث افزایش طول عمر و راندمان فیلتر میشود.تفاوت ماسکهای FFP2،N95 با نانوالیاف در مکانیزم این دو ماسک نیز هویدا است.
میزان راندمان به داماندازی ماسک براساس اندازه ذرات
فیلتراسیون الکترواستاتیک و مکانیکی در ماسکهای FFP2،N95 با نانوالیاف
یکی از تفاوت ماسکهای FFP2،N95 با نانوالیاف در مکانیزم فیلتراسیون این دو است. مکانیزم فیلتراسیون ماسکهای حاوی نانوالیاف برخلاف ماسکهای تنفسیمعمولی که الکترواستاتیک است، براساس اصول مکانیکی است. به همین دلیل این نوع ماسکها پس از تماس با رطوبت یا محیط مرطوب نیز راندمان خود را حفظ میکنند. نکتهای که باید به آن توجه کرد رطوبت موجود در تنفس انسان است. یعنی فرد مصرف کننده با قرار دادن ماسک روی صورت و نفس کشیدن در آن به دلیل مرطوب بودن تنفس باعث کاهش سطح راندمان و محافظت ماسکهای تنفسی مانند N95 و FFP2 میشود. اما نانوالیاف چگالی بالای موادی دارد. که همین امر باعث حفظ سطح بالای فیلتراسیون آن میشود. راندمان فیلتراسیون ماسکهای تنفسی حاوی نانوالیاف با افزایش زمان مصرف حتی بیشتر هم میشود. این موضوع به دلیل افزایش چگالی ماسک به دلیل حضور ذرات به دام افتاده در فیلتر است. البته این افزایش تا جایی ادامه پیدا میکند که تنفسپذیری ماسک کاهش پیدا نکند.
سوپاپ و کاربرد آن در ماسکهای تنفسی
اکثر ماسکهای سری FFP2 و N95 دارای سوپاپهایی هستند که امکان تنفس راحتتر را برای فرد مصرف کننده فراهم میکنند. اما این سوپاپها در مقابل ویروسها مقاومتی ندارند. از طریق این سوپاپها امکان خروج پاتوژنها و ویروسها وجود دارد در واقع سوپاپ در فیلتراسیون ذرات کاربردی ندارد. اما باعث کاهش رطوبت موجود در هوای داخل ماسک میشود. سوپاپ با خروج رطوبت، ماسک را خشک نگه میدارد. همین امر به افزایش راندمان ماسکهایی که مکانیزم فیلتراسیون الکترواستاتیک دارند کمک میکند. سوپاپ همچنین باعث راحتی استفاده در کاربر هم میشود چرا که در ماسکهای تنفسی بدون سوپاپ با راندمان بالا، تنفسپذیری کاهش قابل توجهی پیدا میکند. بنابراین نقش سوپاپ در ماسکهای تنفسی کاهش هوای گرم و مرطوب داخل ماسک است.
با وجود اینکه ماسکهای تنفسی سوپاپدار در کنار دیگر مزایایی که گفته شد، عملکرد خوبی در برابر به دام اندازی ذرات ریز معلق (گردوغبار، دود، گرده) دارند، این ماسکها جهت محافظت محیط اطراف از فرد استفاده کننده طراحی نشده است. ممکن است این موضوع خیلی حائز اهمیت نباشد اما به هنگام همهگیری یک بیماری این نقطه ضعف به یک معضل اساسی تبدیل میشود.
در کنار معایب ماسکهای تنفسی سوپاپدار، ماسکهای بدون سوپاپ نیز معایبی دارند از جمله: تنفسپذیری نامناسب، عدم وجود راحتی (وزن زیاد، سختی و سفتی ماسک)، و گران بودن محصول. در مقابل، ماسکهای حاوی نانوالیاف توانایی به داماندازی کوچکترین ذرات را به شکل مکانیکی دارند، ارزانتر هستند و سطح راندمان خود را با وجود رطوبت حفظ میکنند. دیگر تفاوت ماسکهای FFP2،N95 با نانوالیاف در تنفسپذیری یا همان افت فشار ماسک است. به دلیل چگالی بالای نانوالیاف فیلتر حاوی نانوالیاف برخلاف فیلتر ملتبلون ماسکهای N95 و FFP2 میتواند نازکتر باشد، همین امر به تنفس راحتتر مصرف کننده کمک میکند چرا که هوا راحتتر از این ماسکها عبور میکند.