ذرات معلق در هوا اندازههاي مختلفي دارند. آسيبرساني اين ذرات صرف نظر از ماهيت شيميايي آنها با اندازه آنها ارتباط دارد. پیشرفت صنعت در حوزه فناوری نانو و صنعتی شدن روزافزون شهرها در کشور، باعث افزایش آلودگی هوا و بیماریهای واگیردار شده است. این معضلی است که روزبهروز بیشتر باید به آن توجه کرد. در نتیجه استفاده از فیلترهای هوای رایج در بازار اثر زیادی در پیشگیری ورود این دسته ذرات به سامانه دستگاههایی مانند خودروها، توربینهای گازی، وسایل محافظت شخصی همانند ماسک تنفسی، جمعکنندههای غبار ندارند. در نتیجه بهتر است در این دستگاهها از فیلترهایی با قابلیت فیلتراسیون بالاتر استفاده شود. ماسکهای تنفسی حاوی نانوالیاف در دسته فیلترها با راندمان بالا قرار میگیرد.
در سالهای اخیر، مدیای فیلتر هوا حاوی نانوالیاف به شکل گستردهای مورد استفاده قرار گرفته است. در نتیجه، استفاده از فیلترهای حاوی نانوالیاف بهعنوان یکی از روشهای فیلتراسیون با بازدهی بالا (اولیه و نهایی)، افت فشار پایین، قابلیت تمیز شوندگی، اقتصادی بودن متداول شده است. مدیای فیلتر هوا حاوی نانوالیاف معمولا با پوشش دادن یک یا چند نوع نانوالیاف پلیمری بر سطح منسوج بیبافت تولید میشود. این منسوج دارای تخلخل بالایی است.
مدیای ماسک نقش بسیار مهمی در عملکرد و راندمان گونههای مختلفی از ماسک بازی میکند. به همین دلیل، اکثر مدیاهای ماسکها از منسوجات بیبافت جهت جدایش ذرات استفاده میکنند. در سالهای اخیر، مدیای ماسکهای تنفسی حاوی نانوالیاف به شکل گستردهای مورد استفاده قرار گرفته است. درنتیجه، استفاده از ماسکهای حاوی نانوالیاف به عنوان یکی از روشهای فیلتراسیون با راندمان بالا و افت فشار پایین متداول شده است.
مزایای استفاده از نانوالیاف در فیلتراسیون ذرات معلق هوا و ماسک:
- افزایش قابل توجه کارایی فیلتر.
- عدم افزایش افت فشار (یا عدم کاهش تنفس پذیری).
- طول عمر زیاد فیلتر و ماسک.
هشدار: در برخی موارد اسپری کردن ذرات نانو روی ماسک تنفسی نیز به معنای ماسکهای نانویی قلمداد میشود. این مورد به هیچ عنوان توسط استانداردها و مراجع ذیربط مورد تایید نمیباشد.
نکته: محدودیت زیادی در دسترسی به پارچه مورد استفاده جهت تولید ماسکهای N95 و N99 در کشور وجود دارد. و با وجود شیوع ویروس کرونا (COVID-19) راه حل جایگزین جهت رسیدن به راندمان و افت فشاری معادل با این ماسکها استفاده از مدیاهایی حاوی نانوالیاف است.