ماسک‌های سری N و FFP چسبندگی خوبی با صورت برقرار می‌کنند و در دو نوع سوپاپ‌دار و بدون سوپاپ طراحی و عرضه می‌شوند. نوع سوپاپ‌دار آن با هدف محافظت فرد استفاده کننده بکار می‌رود، و نوع بدون سوپاپ آن با هدف محافظت فرد و همچنین جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها و ذرات زیست مانند ویروس و باکتری توسط فرد استفاده‌کننده کاربرد دارد. این ماسک‌ها فرد را در برابر گرد و غبار، مه و ذرات زیستی مانند: انواع باکتری‌ها و ویروس‌هایی همانند ویروس کرونا (COVID-19) که امروزه بسیار رایج نیز شده‌است، محافظت می‌کنند.
ماسک‌های سری N و FFP قابلیت به دام‌اندازی ذرات ۰/۳ میکرون را دارا هستند و با توجه به اینکه ویروس کرونا نیز ابعادی در این محدوده (۰/۱ تا ۰/۲ میکرون) دارد، این ماسک‌ها توانایی محافظت فرد را در برابر این ویروس دارند. در استفاده از ماسک‌ها باید دقت کرد که از چه استانداردی جهت تایید ماسک‌ها استفاده شده است، که در زیر به اختصار کلاس‌های مختلف ماسک‌ها با استانداردهای مختلف معرفی می‌گردد.
لازم به توضیح است در برخی موارد می‌توان به این نوع ماسک‌ها پارچه آغشته به کربن نیز اضافه کرد که هدف از این کار جذب گازها و بوها توسط کربن می‌باشد که معمولا یک لایه پارچه با رنگ سیاه نشان دهنده حضور لایه کربن می‌باشد. در این خصوص به دو نکته باید دقت شود که اولاً اگر چه کربن رنگ سیاه دارد اما هر رنگ سیاه نشان‌دهنده کربن نیست ثانیاً وجود کربن تنها در جذب گازها نقش دارد و نقش موثری در فیلتراسیون ذرات معلق مانند ویروس‌ها نخواهد داشت.
ماسک‌های سری N:
ماسک‌های سری N که با استاندارد امریکایی NIOSH طبقه بندی شده است:
- ماسک N95: مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰/۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۵ درصد غیر مقاوم نسبت به روغن.
- ماسک N99: مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰/۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹ درصد غیر مقاوم نسبت به روغن.
- ماسک N100: مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰/۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹/۹۷ درصد غیر مقاوم نسبت به روغن.
ماسک‌های سری FFP:
ماسک‌های سری FFP که با استاندارد اروپایی EN149:2001 طبقه بندی شدهاند:
- ماسک FFP1: مناسب برای ذرات متوسط (در حد میکرونی) با فیلتراسیون ۸۰ درصد (به دام اندازی ذرات ۰/۳ میکرون) است.
- ماسک FFP2: مناسب برای ذرات ریز (زیر میکرون) با فیلتراسیون ۹۴ درصد (به دام اندازی ذرات ۰/۳ میکرون) است.
- ماسک FFP3: مناسب برای ذرات بسیار ریز (زیر میکرون) با فیلتراسیون ۹۹ درصد (به دام اندازی ذرات ۰/۳ میکرون) است.
در جدول ۱ دو ویژگی مهم ماسک‌های تنفسی یعنی فیلتراسیون یا دام‌اندازی ذرات و افت فشار (تنفس پذیری) مطابق با استانداردهای بین‌المللی آورده شده است.
راندمان و استانداردهای مورد تایید ماسک‌های سریN و FFP:
| نوع ماسک | راندمان
فلتراسیون ذرات 0/3 میکرون (٪) |
حداکثر افت فشار مجاز
(پاسکال) |
استاندارد مورد تایید | کشور صادر کننده استاندارد |
| N95 | 95% | 343 | NIOSH-42CFR84 | امریکا |
| N99 | 99% | |||
| N100 | 100% | |||
| FFP1 | 80% | 210 |
EN 149-2001
|
اروپا |
| FFP2 | 94% | 240 | ||
| FFP3 | 99% | 300 |
N مخفف “Not resistant to oil” است و شماره آن میزان سطح محافظت را نشان می‌دهد.
FFP مخفف “Filtering Face Piece” است و شماره آن میزان سطح محافظت را نشان می‌دهد.
نکته: با توجه به استاندارد های آمریکایی اروپایی FFP2 معادل N95 و FFP3 معادل N99 می‌باشد و تنها نوع استاندارد آن‌ها متفاوت است.
همانطور که از جدول قابل مشاهده است و بسیاری از مراجع ذی‌ربط این موضوع را تایید می‌کند، ماسک‌های FFP2 را می‌توان از نظر راندمان به دام‌اندازی ذرات 0/3 میکرون مشابه و نزدیک به ماسک‌های N95 در نظر گرفت. در نتیجه استفاده از هر یک از این ماسک‌ها در دوره اپیدمی و پاندمی بیماری‌های واگیردار مناسب می‌باشد. البته در صورت دسترسی به نوع N99 یا FFP3 استفاده از آن‌ها فیلتراسیون و محافظت بهتری دارند ولی معمولا با افت تنفس پذیری همراه هستند.